Terapia ręki to metoda pomagania dzieciom w dokładnym i precyzyjnym poruszaniu ramionami, dłońmi i palcami. Podczas terapii manualnej specjalista rozpoczyna od wzmocnienia całego ciała – motoryki dużej (ramiona, barki, kręgosłup, łokcie), następnie koncentruje się na doskonaleniu motoryki małej dziecka (chwyt dłoni, napięcie, aktywność nadgarstków i palców). Kiedy więc dzieci potrzebują terapii ręki?
Czym jest terapia ręki?
Terapia ręki to dziedzina rehabilitacji, która skupia się na diagnozowaniu, leczeniu i przywracaniu funkcji dłoni oraz kończyny górnej. Jej głównym celem jest poprawa zakresu ruchu, siły, funkcji motorycznych, a także redukcja bólu i poprawa ogólnej wydolności ręki. Terapia ręki jest skierowana zarówno do osób z zaburzeniami wynikającymi z urazów, chorób, jak i tych, które pragną poprawić swoją zdolność manualną.
Główne obszary terapii ręki obejmują:
Rehabilitację po urazach:
- Terapeuci ręki pomagają pacjentom po złamaniach, skręceniach, oparzeniach czy innego rodzaju urazach, aby przywrócić pełną funkcjonalność dłoni.
Choroby przewlekłe:
- Osoby z chorobami przewlekłymi, takimi jak artretyzm, reumatoidalne zapalenie stawów czy cukrzyca, często doświadczają ograniczenia funkcji ręki. Terapia ręki może być skutecznym narzędziem w poprawie jakości życia tych pacjentów.
Zabiegi pooperacyjne:
- Pacjenci po operacjach ręki, np. po rekonstrukcji stawów czy wszczepieniu protez, mogą skorzystać z terapii ręki w procesie powrotu do normalnego funkcjonowania.
Dysfunkcje neurologiczne:
- Osoby z zaburzeniami neurologicznymi, takimi jak pourazowe uszkodzenia nerwów czy udary mózgu, również mogą potrzebować specjalistycznej terapii ręki w celu przywrócenia funkcji i poprawy koordynacji ruchowej.
Podczas terapii ręki stosuje się różnorodne techniki, ćwiczenia manualne, treningi siłowe, masaże, a także aparaty ortopedyczne czy narzędzia wspomagające. Indywidualny plan terapeutyczny jest dostosowywany do konkretnych potrzeb i możliwości pacjenta. Regularne sesje terapeutyczne mają na celu stopniową poprawę funkcji ręki oraz zwiększenie niezależności i komfortu pacjenta w codziennym życiu.
Kiedy powinniśmy wprowadzić terapię ręki u naszego dziecka?
Decyzja o rozpoczęciu terapii ręki dla dziecka zależy od wielu czynników, takich jak rozwój fizyczny, umiejętności manualne, ewentualne problemy zdrowotne czy diagnozy specjalistyczne. Niemniej jednak, istnieją pewne znaki i sygnały, które mogą sugerować, że dziecko może być kandydatem do terapii ręki. Poniżej znajdują się pewne ogólne wytyczne:
Opóźniony rozwój motoryczny. Jeśli dziecko wykazuje opóźnienia w rozwijaniu umiejętności manualnych w porównaniu do swoich rówieśników, może to być sygnał, że terapia ręki może być korzystna.
Problemy z chwytaniem przedmiotów. Jeśli dziecko ma trudności z trzymaniem przedmiotów, używaniem sztućców, kredki czy innych narzędzi do pisania, może to być sygnał problemów z funkcją ręki.
Brak symetrii w użyciu obu rąk. Jeśli dziecko wykazuje silne preferencje w korzystaniu z jednej ręki i ma trudności w równoczesnym używaniu obu rąk, terapia ręki może pomóc w poprawie równowagi manualnej.
Opóźnienia w umiejętnościach szkolnych. Jeśli dziecko ma trudności w nauce umiejętności związanych z piśmieniem, rysowaniem, przycinaniem czy składaniem, terapia ręki może poprawić te umiejętności.
Zaburzenia sensoryczne. Dzieci z zaburzeniami sensorycznymi, takimi jak nadwrażliwość czy niedowrażliwość, mogą mieć trudności w korzystaniu z rąk. Terapia ręki może pomóc w integracji sensorycznej i poprawie funkcji manualnych.
Terapia jest wskazana, gdy zauważymy, że dziecko:
-ma nieprawidłowe napięcie mięśniowe – wyraźnie obniżone lub podwyższone, szczególnie w obrębie obręczy barkowej, ale również innych części ciała
-nie potrafi prawidłowo siedzieć przy stole, garbi się, pochyla na jedną stronę
-kręci się, jest w ciągłym ruchu, dociska dłonie do blatu, siada na dłoniach
-nie lubi rysować
-ma problemy z nauką i wykonywaniem czynności samoobsługowych
i czynności dnia codziennego, wykonuje je zbyt wolno lub zbyt szybko
-nie potrafi trafić do celu
-nie lubi zabaw manipulacyjnych i wymagających precyzyjnego dopasowywania
-ma kłopoty z cięciem, lepieniem, wiązaniem sznurowadeł, zapinaniem guzików
-posługuje się prawą i lewą ręką w jednakowym stopniu
-wykazuje niechęć do dotykania niektórych faktur
-ma nieprawidłowy chwyt pisarski- zbyt luźno lub zbyt mocno trzyma długopis, kredkę, nieprawidłowo – za słabo lub za mocno dociska go do kartki
Celem terapii ręki jest:
-dostarczanie wrażeń dotykowych
-doskonalenie koordynacji obustronnej
-usprawnianie motoryki dużej i małej
-doskonalenie umiejętności przekraczania linii środkowej ciała
-zrównoważenie napięcia mięśniowego
-doskonalenie koordynacji ruchowej
-poprawa stabilizacji centralnej
-doskonalenie koordynacji wzrokowo – ruchowej
-doskonalenie umiejętności wykonywania ruchów izolowanych
Warto zaznaczyć, że każde dziecko jest unikalne, a decyzję o terapii ręki najlepiej podejmować we współpracy z lekarzem.
Jeśli rodzice mają wątpliwości co do rozwoju manualnego swojego dziecka, konsultacja z profesjonalistą może pomóc w dokonaniu trafnej oceny i ewentualnym zaleceniu terapii ręki, jeśli jest to wskazane.
Uchwyt narzędzi pisarskich u dzieci
Uchwyt u dzieci, zwłaszcza w okresie, gdy uczą się korzystać z długopisów, jest istotny dla utrzymania zdrowej postawy ręki. Poprawny uchwyt wpływa na precyzję, płynność i komfort podczas pisania.
W prawidłowym uchwycie narzędzi do pisania trzy palce – kciuk, palec wskazujący i środkowy – powinny zasłaniać część narzędzia, taką jak długopis. Kciuk powinien trzymać się na górze, a reszta palców na dole, pod spodem. Kciuk powinien stabilnie trzymać narzędzie do pisania, jednocześnie pozostając elastycznym. Palec środkowy powinien spoczywać stabilnie na górnej części narzędzia, zapewniając kontrolę nad ruchem. Zbyt mocne ściskanie narzędzia do pisania może prowadzić do zmęczenia i napięcia mięśni. Dziecko powinno trzymać narzędzie wystarczająco mocno, aby kontrolować ruch, ale jednocześnie luźno, aby uniknąć nadmiernego napięcia.
Jeśli zauważysz, że dziecko ma trudności z poprawnym uchwytem narzędzi do pisania, warto skonsultować się z terapeutą ręki. Poprawa uchwytu może pomóc w zminimalizowaniu zmęczenia podczas pisania, poprawie czytelności pisma i wspieraniu prawidłowego rozwoju manualnego.
Oto grafika przedstawiająca rozwój uchwytu u dzieci.
Terapia ręki w Gdańsku
Jeżeli poszukują Państwo dobrego specjalisty, aby wprowadzić dla swojego dziecka terapię ręki, zapraszamy do nas.
Czym zajmuje się terapia ręki?
Terapia ręki skupia się na diagnozowaniu, leczeniu i poprawie funkcji dłoni i kończyny górnej poprzez różnorodne metody rehabilitacyjne.
Kto może skorzystać z terapii ręki?
Terapia ręki jest skierowana do osób w różnym wieku, które doświadczają problemów z funkcją dłoni wynikających z urazów, chorób czy zaburzeń neurologicznych.
Jakie są główne korzyści z terapii ręki?
Terapia ręki może przyczynić się do poprawy zakresu ruchu, siły, funkcji motorycznych, a także redukcji bólu, umożliwiając lepsze funkcjonowanie dłoni.
Kiedy należy rozważyć terapię ręki dla dziecka?
Terapia ręki dla dziecka może być rozważana, gdy pojawiają się trudności w rozwoju umiejętności manualnych, opóźnienia w nauce pisania czy inne problemy związane z funkcją dłoni.
Jakie są znaki wskazujące na konieczność terapii ręki?
Znaki, takie jak trudności w trzymaniu przedmiotów, niewłaściwy uchwyt narzędzi do pisania czy opóźnienia w umiejętnościach manualnych, mogą sugerować potrzebę terapii ręki.
Czy terapia ręki jest bolesna?
Terapia ręki jest zazwyczaj bezbolesna, ale może obejmować różnorodne ćwiczenia, masaże czy mobilizację stawów, które mogą być czasem lekko niekomfortowe.
Ile sesji terapii ręki może być koniecznych?
Liczba sesji terapii ręki jest uzależniona od indywidualnych potrzeb pacjenta, rodzaju problemu oraz postępów w procesie rehabilitacji. Decyzję tę podejmuje terapeuta wspólnie z pacjentem.
Czy terapia ręki jest dostępna dla dorosłych?
Tak, terapia ręki jest dostępna dla osób dorosłych i może być skutecznym środkiem poprawy funkcji ręki po urazach, operacjach czy chorobach przewlekłych.
Jakich narzędzi używamy w trakcie terapii ręki?
W trakcie terapii ręki mogą być używane różnorodne narzędzia, takie jak chwytaki, przyrządy do poprawy uchwytu, a także różne przybory i instrumenty terapeutyczne.
Czy terapia ręki obejmuje również pracę nad funkcją ręki w codziennych czynnościach?
Tak, terapia ręki obejmuje praktyczne ćwiczenia i treningi, które pomagają poprawić funkcję ręki w codziennych czynnościach.